Baakaynta sirdoonka macmal ee caafimaadka galmada iyo taranka iyo xuquuqda Qoraal kooban oo cusub ayaa tixgelinaya khataraha iyo fursadaha
Qoraal farsamo oo cusub oo ay soo saareen Ururka Caafimaadka Adduunka (WHO) iyo Barnaamijka Gaarka ah ee Qaramada Midoobay ee Taranka Aadanaha (HRP) ayaa sahaminaya adeegsiga garaadka macmalka ah (AI) ee caafimaadka iyo xuquuqda galmada iyo taranka (SRHR) waxayna qiimeeyaan fursadaha iyo halista tan labadaba. tignoolajiyada si degdeg ah u horumaraysa. Qoraalkan koobani waa xog-warran wuxuuna dhammaystirayaa hagitaankii dhawaan WHO ee ku saabsan sirdoonka macmal ah, oo ay ku jiraan tixgalin sharciyeed iyo anshaxa iyo maamulka.
"AI waxay mar hore u beddeshay tignoolajiyada caafimaadka galmada iyo taranka. Haddii aan ka warqabno khataraha iman kara, oo aan ka taxaddarno hirgelinta, oo aan u aqoonsanno AI qalab oo aan ahayn xal, waxaan haysanaa fursad weyn oo aan ku samayn karno adeegyada galmada iyo taranka iyo macluumaadka si aad u fudud oo qof walba loo heli karo, " ayuu yiri Dr Pascale Allotey. Agaasimaha HRP iyo WHO ee Waaxda Caafimaadka Galmada iyo taranka.
Cilmi-baarayaashu waxay horumariyeen qoraalka farsamada iyagoo la tashanaya khabiiro iyo dib u eegis ku aaddan, si loo qiimeeyo isbeddellada iyo caqabadaha iman kara. Waxay ogaadeen in codsiyada hadda ee AI ee caafimaadka galmada iyo taranka ay inta badan diiradda saaraan baaritaanka iyo saadaalinta welwelka caafimaadka, meelaha sida dhalmo la'aanta iyo uurka, iyo sidoo kale helitaanka macluumaadka iyada oo loo marayo wakiilada wada hadalka, ama chatbots.
Si kastaba ha ahaatee, isticmaalka AI wuxuu sidoo kale u horseedi karaa waxyeelo iyo khataro suurtagal ah, qayb ahaan sababtoo ah siyaabaha suurtagalka ah ee xogta loo wadaagi karo iyo jebinta macluumaadka xasaasiga ah - tusaale ahaan, agagaarka dhalmada ama caafimaadka galmada; eexda ee xogta tababarka taasoo keenta natiijooyin aan sax ahayn; dhibaatooyinka helitaanka sababtoo ah helitaanka iyo isku xirnaanta dhijitaalka ah ee caalamiga ah oo aan sinnayn; macluumaad khaldan; si xun u isticmaalka, iyo qaar kaloo badan. Caqabadda kale waa hufnaan la'aanta suurtagalka ah ee sida nidaamyada loo horumariyo ama loo dabaqo, halka qalabka qaar laga yaabo inay waayaan saxnaanta dadka aan la soo koobin.
In kasta oo kuwani yihiin caqabadaha caadiga ah ee guud ahaan nidaamyada AI iyo aaladaha guud ahaan, goobta SRHR waxay inta badan la tacaalaysaa arrimaha hoose ee gelitaanka iyo sinnaanta, taas oo ay si weyn u xoojin karto oo ay uga sii dari karto AI.
"Sida loo horumariyo, loo maamulo loona habeeyo nidaamka deegaanka AI waxay saameyn weyn ku leedahay saameyntiisa aduunka dhabta ah," ayuu yiri Dr Jeremy Farrar, madaxa saynisyahanka ee WHO. "Waxaa si gaar ah muhiim u ah in laga fikiro oo laga tashado marxalad kasta oo geeddi-socodka si loo hubiyo qaybinta anshax iyo sinnaan."
Sidee ayay siyaasad-dejiyayaashu u hubin karaan in AI loo horumariyo oo loo adeegsado habka ugu dhexdhexaadsab?
Iyada oo la raacayo hagida jirta, koobani waxa ay qeexaysaa talaabooyinka mudnaanta leh iyo tixgalinta si loo yareeyo khataraha gaarka ah ee AI ee SRHR, oo ay ku jirto baahida loo qabo in dib loo eego xeerarka ilaalinta xogta si loo ilaaliyo sirta, dib u habaynta xogta jebinta, iyo hubinta waajibaadka daryeelka iyo xaddidaadaha sida xogta SRHR waxaa loo wadaagaa isticmaalka qolo saddexaad. Si loo xaqiijiyo ka-qaybgalka, xogta tababarku waa inay noqotaa mid kala duwan oo wakiil ka ah intii suurtagal ah.
Warshadaha AI waa in ay ka shaqeeyaan sidii ay u shaqaaleysiin lahaayeen horumariyeyaal kala duwan si ay u dhisaan nidaamyadan iyaga oo fiiro gaar ah u leh baahiyaha kooxaha la haybsooco, iyo in la dejiyo jaangooyooyin habraacyada AI ay wado ee SRHR. Marka la eego heerka makro, qoraalka kooban wuxuu ku celinayaa baaqyo kordhinta diirada lagu saarayo wax ka qabashada macluumaadka khaldan iyo macluumaadka la beegsaday ee isticmaalayaasha suurtagalka ah.
Tallaabooyinkan waxaa dhamaantood la filayaa in ay mudnaanta siiyaan hay'adaha sharciyeynta maxalliga ah iyo kuwa caalamiga ah oo iskaashanaya si loo hubiyo in AI loo horumariyo si waafaqsan xeerarka anshaxa.
"Waa muhiim in horumariyayaashu iyo nidaamiyayaashu ay fahmaan in sinnaanta ay tahay tan ugu muhiimsan marka ay timaado sirdoonka macmal," ayuu yiri Dr Alain Labrique, Agaasimaha Waaxda Caafimaadka Dijital ah iyo Hal-abuurka ee WHO.
“Nidaamku waa in la hormariyaa oo cid kasta oo cid kasta oo isticmasha ay kaqeyb qaadataa oo aan cidna laga tegin.
Tignoolajiyada dhijitaalka ah waxay kor u qaadi kartaa qof walba, haddii aan si iskumid ah u wada socono oo aan wax ka qabanno baahiyaha kala duwan ee dadka oo aan ilaalino xuquuqdooda."
0 Comments